Solliciteren onder werktijd: hoe vraag je vrij?

Wow! Je hebt zitten zwoegen op je motivatiebrief en je CV en dat heeft zijn vruchten afgeworpen. Je bent uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek. Hoera! Tijd voor een vreugdedansje, want het feit dat je bent uitgenodigd voor een gesprek heb je helemaal aan jezelf te danken en daar mag je best trots op zijn.

Dan lees je de uitnodiging wat verder en zie je de datum en het tijdstip. Oei! Precies tegelijkertijd met die enorm belangrijke afspraak op je huidige werk. Die afspraak waar je zoveel voorbereiding in hebt gestoken en waar je eigenlijk echt zelf bij moet zijn.

Het hoeft niet eens een enorm belangrijke afspraak te zijn, maar het kan ook gewoon niet zo handig uitkomen om op dat moment vrij te nemen omdat jullie op het werk midden in een drukke periode zitten. En zo zijn er nog meerdere redenen te bedenken waarom het lastig is om vrij te nemen op je huidige werk voor een sollicitatiegesprek bij een potentiële nieuwe werkgever. Dit is iets waar elke sollicitant, die al een baan heeft, weleens tegenaan loopt.

Wellicht heb je geen belangrijke afspraken staan en kan je gewoon vrij vragen, maar vraag je je af of je direct moet vertellen aan je huidige werkgever dat je een sollicitatiegesprek hebt.

In dit blogartikel geven we je tips en handvatten om het vrij vragen voor een sollicitatiegesprek makkelijker te maken.

Neem een vakantiedag op

Dit is de makkelijkste optie. Je vraagt een dag verlof aan bij je leidinggevende.

Iedere werknemer heeft recht op vakantiedagen. Deze vakantiedagen zijn in de wet vastgelegd. Iedere werknemer heeft elk jaar in ieder geval recht op 4 keer zijn/haar arbeidsuur per week. Als je dus 36 uur per week werkt, heb je elk jaar recht op minstens 144 uren aan wettelijke verlofuren. Het kan zijn dat je volgens de CAO (van de branche waar jij werkt) recht hebt op meer vakantiedagen. Dit worden dan bovenwettelijke verlofuren genoemd.

Het is goed om op de hoogte te zijn van de CAO binnen je organisatie en het saldo van je verlofuren voordat je een aanvraag voor verlof doet.

Om zeker te weten dat je vrij bent op de dag van je sollicitatiegesprek, vraag je die verlofdag zo snel mogelijk aan. Je werkgever heeft dan nog tijd om dingen te regelen. Als je bijvoorbeeld als verpleegkundige een dag vrij wilt nemen, zal je leidinggevende iemand anders die dag op het rooster moeten zetten.

Je bent niet verplicht om aan te geven waarom je een vrije dag wilt, maar het mag wel. Dit is een afweging die je zelf het beste kan maken. Misschien heb je al gesprekken met je leidinggevende gevoerd over het feit dat je graag een stap wilt maken en op zoek bent naar een andere betrekking. Dat is helemaal niet gek in de tijd waar we in leven. Een goede leidinggevende zal dit alleen maar aanmoedigen en je verlofaanvraag ook eerder honoreren. Maar het kan ook zo zijn, dat je liever niet je positie op het spel wilt zetten met het oog op dat je misschien de baan niet krijgt.

Een werkgever mag een verlofaanvraag weigeren als er gewichtige redenen zijn, bijvoorbeeld als de verlofaanvraag leidt tot ernstige verstoring van de bedrijfsvoering. Hij/zij moet het dan wel goed kunnen uitleggen. Daarnaast mag een werkgever je verlof weigeren als je te weinig verlofsaldo hebt.

Tip: als een hele dag verlof niet mogelijk is, kan je proberen om een halve dag verlof aan te vragen. Dit is misschien niet ideaal in verband met je voorbereiding op het sollicitatiegesprek, maar biedt wel mogelijkheden voor je huidige werkgever.

Verander je werkschema

In deze tijd werken veel werknemers een gedeelte van de werkweek vanuit huis en zijn ze voor een groot deel baas over hun eigen agenda. De werkweken worden steeds flexibeler. Er zijn tegenwoordig bij sommige werkgevers zelfs mogelijkheden om taken in de avond of het weekend op te pakken.

Als dit voor jou het geval is, kan je kijken of er een mogelijkheid is om te schuiven in je agenda en de tijd die je nodig hebt voor een sollicitatiegesprek te blokken in je agenda. De tijd die je dan mist voor je huidige werkgever kan je dan makkelijk ergens anders weer inhalen.

Neem contact op met je ‘potentiële werkgever’

Zodra je in de uitnodiging ziet dat de datum en tijd je echt niet goed uitkomen, bijvoorbeeld tijdens een hele belangrijke afspraak die niet te verschuiven is, is het verstandig om zo snel mogelijk contact op te nemen met de recruiter of potentiële nieuwe werkgever.

Leg de situatie uit zoals het is. Laat dus weten dat je een belangrijke afspraak hebt waar jij echt bij moet zijn of geef aan dat het een te drukke periode is om bijvoorbeeld midden op de dag vrij te nemen. De meeste werkgevers snappen zelf ook wel dat niet elke datum en tijdstip handig uitkomen voor een sollicitant. Sterker nog, het laat zien dat je loyaal en eerlijk bent naar je werkgever en collega’s toe. En dat willen nieuwe leidinggevenden heel graag zien.

Bedenk voor het gesprek wel wat alternatieve datums en tijdstippen waarop je wel zou kunnen. Belangrijk hierbij is dat je geen optie geeft voor een sollicitatiegesprek over twee weken. Organisaties spreken alle sollicitanten het liefst zo snel mogelijk achter elkaar, zodat ze goed kunnen vergelijken en de vaart in het sollicitatieproces kunnen houden.

Verzin geen smoesjes

Wat je ook doet, lieg niet tegen je huidige werkgever. Het is beter om te zwijgen over je redenen om verlof op te nemen, dan een smoesje te bedenken of nog erger, je ziek te melden.

Als je namelijk een smoes verteld waarom je verlof op wilt nemen, moet je wel een heel duidelijk verhaal hebben en ook telkens hetzelfde vertellen. Dat is best lastig bij smoesjes omdat je een situatie bedenkt, die gewoonweg niet gaat plaatsvinden. De kans op versprekingen of wisselende uitspraken is erg groot. En dat komt je eerlijkheid en betrouwbaarheid zeker niet ten goede.

Ziekmelden is helemaal een no go! Wat als een collega je ergens ziet in je nette, professionele sollicitatie-outfit? Dan weten ze op je werk direct dat je hebt gelogen en niet echt ziek bent. Dit kan je een heel vervelend gesprek opleveren, want je onterecht ziekmelden is gewoon fraude. Daarnaast zadel je je werkgever ook nog eens met extra werk op, als je je die ochtend ziek meldt. Hij/zij moet dan direct vervanging regelen of jouw taken onder je collega’s verdelen en administratief moet je ziekmelding worden vastgelegd.

En wat gebeurt er als je wordt aangenomen bij de nieuwe baan? Je huidige werkgever zal dan direct doorhebben dat je ziekmelding fake was! Leg dat maar eens uit. Dus wees integer en gebruik geen smoesjes.

Wees vaag

Ben jij zo’n type die haar of zijn privéleven in geuren en kleuren deelt met je leidinggevende en collega’s? Dan is het misschien best lastig om een reden op te geven voor je afwezigheid. En je kan ook al geen smoesje ervoor opgeven. Je wilt echter ook niet vertellen dat je een sollicitatiegesprek hebt. Wat nu?

Het beste is om dan vaag te blijven. Je kan bijvoorbeeld zeggen: ik heb een afspraak of ik heb wat tijd voor mezelf nodig. Wellicht zal je leidinggevende vragen of alles goed met je gaat, maar in principe zal hij/zij niet verder vragen in verband met jouw privacy.

Op deze manier hou je het dus vaag, maar ben je niet aan het liegen.

Eerlijkheid duurt het langst

Nu je bovenstaande zo gelezen hebt, kunnen we wel zeggen dat eerlijk zijn in de meeste gevallen het juiste is om te doen. Maar dat is ook direct het meest spannende. Je bent immers toch bang dat je positie in gevaar komt.

Maar misschien moeten we het eens omdraaien. Als jij niet eerlijk bent naar je leidinggevende toe over het feit dat je je baan niet meer zo leuk vindt of dat je wellicht graag zou willen doorgroeien naar een hogere positie, dan kan je leidinggevende daar ook bar weinig mee. Als hij/zij het niet weet, zal er ook niks gebeuren. En dat kan dus ook een gemiste kans zijn. Je leidinggevende denkt misschien wel dat je prima op je plek zit en geen ambities hebt om een vervolgstap te maken.

Eerlijkheid kan dus ook deuren openen! En het grote voordeel is dat je makkelijk vrij kunt vragen voor een sollicitatiegesprek. Je hoeft niet vaag te doen of je hele schema om te gooien. Uiteraard moet je wel gewoon je werk goed blijven uitvoeren.

Nogmaals: het blijft een persoonlijke afweging. Er zijn veel leidinggevenden waar goede en redelijke gesprekken mee te voeren zijn. Dat mag je in principe ook verwachten van een leidinggevende. Maar uiteraard zijn er altijd uitzonderingen. Het eerlijk zijn over een sollicitatie kan in een enkel geval leiden tot verstoringen tussen jou en je leidinggevende. En als je zoektocht naar een nieuwe baan dan misschien ook nog wat langer duurt, kan dat tot vervelende situaties leiden. Maak dus voor jezelf een weloverwogen keuze.

Hopelijk heb je iets aan onze tips om vrij te vragen als je een sollicitatiegesprek hebt. Heel veel succes!